In dit essay citeer ik filosoof Panaetius uit het tweede boek van zijn oeuvre Over de plichten. Daarin geeft hij de raad alert te zijn en te allen tijde op het ergste voorbereid.
1 Iemand las ons voor uit het tweede boek van het werk Over de plichten van de filosoof Panaetius. Eén van de drie beroemde boeken die M. Tullius [Cicero, red.] probeerde te evenaren - wat hem behoorlijk wat inspanning en moeite kostte.
2 Er staan heel wat voorschriften voor een beter leven in. Eén voorschrift in het bijzonder moet de lezer in het geheugen prenten.
3 Panaetius schreef ongeveer dit: "Wanneer je het voortdurend druk hebt en jezelf en je vrienden tot nut wil zijn, word je voortdurend blootgesteld aan risico's en bijna dagelijks geconfronteerd met problemen. Om jezelf hiertegen te bewapenen, om eventueel onheil af te wenden, moet je geest voortdurend alert zijn. Net als de geest van een atleet of worstelaar.
4 Als een worstelaar die in de ring wordt geroepen voor de strijd. Met zijn armen hoog voor zich, staat hij daar. Als een reling die zijn hoofd beschermt, houdt hij zijn handen voor zijn gezicht. Voordat de strijd begint, staat elk deel van zijn lichaam klaar om de klappen te ontwijken én om die te incasseren. Dit moet ook de ingesteldheid en de houding zijn van een wijs man. Hij moet overal en altijd op zijn hoede zijn voor vreselijke pech, voor een verschrikkelijk ongeluk. Hij moet alert zijn en flink. Sterk als een paard, voorbereid op onrustige tijden. En hij mag die alertheid nooit laten verslapen. Hij moet altijd op scherp staan. Dit plan, dit voornemen moet hij voor zich uitstrekken, zoals een worstelaar zijn armen en handen, als bescherming tegen de zweepslagen van het lot en de valse streek een vijand. Op die manier kan een onverwachte, pijnlijke zweepslag van het lot je nooit of te nimmer onvoorbereid en zonder bescherming treffen."
Literatuur
René Marache, Aulu-Gelle. Les nuits attiques. Livres XI-XV (Parijs 2002)
John C. Rolphe, Gellius. Attic Nights. Books 6-13 (Londen 1946)
Meer weten?
Tinne Horemans, Aulus Gellius’ Noctes Atticae: een selectie van essays met stoïcijnse en cynische thematiek voorzien van inleiding, vertaling en commentaar (masterproef) (Brussel 2015), p. 40-41 en p. 58-59
Kommentare